woensdag 16 april 2014

Plas in bed



Toen de winter eindelijk naadloos overging in de zomer, zagen alle weilanden en boomgaarden geel van de paardebloemen. In het Frans heten ze pisse-en-lit, plas-in-bed en dat zal te maken hebben met de vochtafdrijvende werking van het blad als het gegeten wordt. Het enige wat ik in Nederland met de paardebloem deed, was uit de grond trekken om te voorkomen dat binnen een paar weken de hele tuin ervan vergeven was. Maar de paardebloem blijkt een bijzonder ding te zijn. Van de bloemen kun je zelfs siroop maken die naar lente smaakt. En in vroeger tijden wist iedereen dat je er kwalen aan de lever en de gal mee kon genezen. De wortel kan worden gebrand en gemalen voor een coffeïne-vrije drank die naar koffie smaakt. Dat dit met chicorei wordt gedaan, is bekender en met een van de andere Franse namen voor de paardebloem, ‘valse chicorei’, is de cirkel weer rond.  À propos namen, de Engelse dandelion blijkt ook weer uit het Frans te komen – dents de lion oftewel leeuwetanden. Over de relatie tussen Frankrijk en Engeland kun je echt een boek vol schrijven, het wordt steeds gekker.
De Fransen eten hun pisse-en-lits zoals de Italianen rucola gebruiken. Zelf moet ik nog steeds iets overwinnen voordat ik de vrije natuur in trek om eten te gaan zoeken. Zeker in de wetenschap dat op ieder blaadje uit de natuur de plas van een dier kan zitten met de meest verschrikkelijke parasieten erin. Het prehistorische verzamelgedrag zit wel ergens in mijn genen, maar ik blijf natuurlijk een moderne mens die denk dat je alleen dat kunt eten wat de supermarkt verkoopt. Voor tips over veilig fourageren moet je bij de Fransen zijn, die praten immers altijd graag over eten (en ze weten er ook alles van: we waren onlangs aan een dis met alleen maar Fransen en de twintigjarige zoon des huizes discussieerde om het hardst mee over de kookduur van pâté). Het bleek eenvoudiger te zijn dan ik dacht: alleen in de weilanden zoeken waar geen beesten grazen (domme vraag van mij: ‘Hoe weet je dat er geen beesten grazen?’ Meewarige blik terug: ‘Als er geen omheining is natuurlijk.’), alleen de mooie jonge blaadjes nemen, en de bladeren in water met azijn wassen.
En het spreekt voor zich dat je er een recept bij krijgt.
De blaadjes wassen en in stukken snijden. In een saladeschaal zout, peper, citroensap en een heel klein mespuntje kerriepoeder. Olijfolie verwarmen, er even wat gerookte eendenborst in leggen tot die warm is en in de schaal met de dressing doen. Dan de pisse-en-lits erbij mengen.